Aan de voorzitter van de Codecommissie van de Stichting Gedragscode Medische Hulpmiddelen (hierna: ‘de voorzitter’) is op grond van artikel 37 van het Reglement van de Codecommissie en Commissie van Beroep een advies gevraagd.

Achtergrondinformatie

Het advies is aangevraagd door een leverancier van medisch hulpmiddelen, onder meer orthopedische implantaten.

Op basis van de overgelegde informatie gaat de voorzitter van de volgende feiten uit.

Op 30 en 31 januari 2020 zal het jaarcongres plaatsvinden van de Nederlandse Orthopedische Vereniging. Aan het congres zullen naar verwachting 700 orthopedisch chirurgen deelnemen. Als leverancier van orthopedische implantaten sponsort de adviesaanvrager deze bijeenkomst en zal aanwezig zijn met een stand/expositieruimte. De adviesaanvrager verwacht dat alle andere leveranciers van orthopedische implantaten op een vergelijkbare wijze aanwezig zullen zijn.

De adviesaanvrager is voornemens om, evenals voorgaande jaren, de bezoekers van haar stand te voorzien van koffie, frisdrank, water etcetera, naar eigen zeggen “in het kader van goed gastheerschap”. In dit kader heeft De adviesaanvrager het voornemen om, in plaats van wegwerpflesjes voor water, bezoekers een herbruikbaar waterflesje (0,5 liter) aan te bieden. De adviesaanvrager zal op de stand een tappunt voor water hebben, waarmee deze waterfles (opnieuw) kan worden gevuld. De waterfles is voorzien van het bedrijfslogo. De inkoopkosten van de waterfles zijn € 2,75 incl. BTW; de winkelwaarde is naar schatting € 5,50 incl. BTW. De insteek van het initiatief is volgens de aanvrager aldus niet om een geschenk aan te bieden, maar om beperkte en passende gastvrijheid te bieden met een kleine kwinkslag naar circulariteit omdat op deze wijze immers minder afval zou worden geproduceerd.

De adviesaanvrager vraagt zich af of, tegen deze achtergrond, het kosteloos aanbieden van de waterfles toelaatbaar is in het kader van de GMH, mede in het licht van advies 18.01.

Toepasselijkheid van Gedragscode Medische Hulpmiddelen (GMH)

De voorzitter stelt vast dat de adviesaanvrager een leverancier is van medische hulpmiddelen in de zin van artikel 1 onder d GMH. De herbruikbare waterfles heeft financiële waarde en wordt aangeboden aan zorgprofessionals in de zin van artikel 1 onder b GMH. Daardoor is er in beginsel sprake van een interactie in de zin van artikel 1 onder f GMH.

Beoordeling van de adviesaanvraag

De in de adviesaanvraag voorgelegde casus vertoont grote overeenkomsten met de casus die is beoordeeld in advies 18.01. Uit dat advies is het volgende af te leiden:

1. de GMH kent geen specifieke voorschriften voor wat aan bezoekers van standruimtes mag worden aangeboden;
2. de leverancier moet ervoor zorg dragen dat wat hij aanbiedt op de stand, aansluit bij inhoud en geest van de regels over gastvrijheid en geschenken;
3. het op de daarvoor geëigende tijden aanbieden van een versnapering (zoals koffie, thee) aan een bezoeker van een stand kan worden gezien als een normale omgangsvorm die gangbaar en gebruikelijk is, en wordt niet beschouwd als interactie in de zin van in artikel 1 onder f GMH;
4. het is niet toelaatbaar wanneer de versnaperingen en de wijze waarop deze geëtaleerd worden een dusdanige uitstraling hebben dat het aannemelijk is dat zij het hoofddoel van het standbezoek kunnen worden.
5. de regels voor geschenken staan eraan in de weg dat op stands materiële zaken worden aangeboden die als geschenk bedoeld zijn of als geschenk gepercipieerd zullen
6. Het aanbieden van items van zeer geringe waarde, met een zakelijke uitstraling en praktisch nut in de context van het congres kan niet worden gezien als het aanbieden van een geschenk, en wordt niet beschouwd als een interactie in de zin van artikel 1 onder f

Tegen deze achtergrond is het aanbieden van een waterflesje als verfrissing op een stand niet als gastvrijheid te beschouwen. Uit advies 18.01 is ook af te leiden dat een eenvoudig waterflesje niet als geschenk zal worden gepercipieerd, maar dat dat anders is wanneer aannemelijk is dat het item voor de deelnemer ook waarde heeft buiten dat congres. De voorzitter constateert dat dat laatste hier het geval is.

Het aanbieden van een herbruikbare waterfles moet derhalve voldoen aan de regels voor geschenken die zijn opgenomen in artikel 7 GMH. Daarbij is niet van belang of de waterfles al dan niet voorzien is van een bedrijfslogo.

Artikel 7 bevat een aantal eisen, waaronder:

1. het geschenk moet van geringe waarde zijn,
2. gerelateerd zijn aan de praktijk van de zorgprofessional, patiëntenzorg ten goede kunnen komen of een zuiver educatieve functie kunnen vervullen, en
3. er geldt een maximum aantal geschenken per zorgprofessional van drie geschenken per jaar. Aan de eerste eis wordt voldaan omdat de waterfles een winkelwaarde heeft onder het maximum van € 50, maar aan de tweede eis wordt niet voldaan. Bovendien veronderstelt de derde eis dat geadministreerd wordt aan welke zorgprofessionals een geschenk is overhandigd. Zoals ook is overwogen in advies 18.01, zal van een dergelijke administratie in geval van stand bezoek tijdens een congres in de regel geen sprake zijn, hetgeen er aan in de weg staat dat in stands materiële zaken worden aangeboden die als geschenk bedoeld zijn of als geschenk gepercipieerd zullen

Hoewel uiteraard iedere poging tot het verminderen van afval sympathie verdient, dienen uitzonderingen op de regels voor gunstbetoon strikt te worden geïnterpreteerd. Dit volgt uit eerdere adviezen van de Codecommissie (zie bijv. advies 19.03).

Conclusie

De voorzitter concludeert dat het op een stand aanbieden van een waterfles aan zorgprofessionals tijdens een congres onder de regels van geschenken van artikel 7 GMH moet worden beoordeeld indien deze fles herbruikbaar is en aannemelijk is dat deze (ook) buiten de context van het congres waarde heeft.

De waterfles voldoet in dit geval niet aan de eisen van artikel 7.

 

Den Haag, 24 januari 2020

prof. mr. C.J.J.C. van Nispen, voorzitter Codecommissie GMH